Temizlik Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir? Nasıl Yenilir?


Temizlik Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir? Nasıl Yenilir?
31-10-2021

Temizlik Hastalığı Nedir? Nasıl Başlar?

Halk arasında “temizlik hastası” olarak bilinen kişiler Obsesif Kompulsif Bozukluğa sahip olan kişilerdir. Burada öncelikle kısaca Obsesif Kompulsif Bozukluk nedir ona değinelim.

Obsesif kompulsif bozuklukta kişide var olan tekrarlayıcı düşüncelerin bazen eylemlere dönüşmesi bozukluğudur. Birey bu tekrar eden düşünce ve eylemlerin farkında olabilir ancak kendisini, düşüncelerini ve eylemlerini kontrol altına alamaz. Kişinin sahip olduğu ve düşünce ve eylemler bir hayli vaktini alır. Sosyal çevresini de olumsuz yönde etkiler.

Obsesif kompulsif bozukluğun oluşum sebeplerine baktığımızda hem biyolojik hem de çevresel faktörler büyük önem taşır. Beyindeki birtakım bozukluklar da buna sebep olurken çevresel etkenler de bir o kadar etkilidir. Bilhassa ufak yaşlarda anne babanın veya bakımveren kişinin çocuğa karşı otoriter yahut mükemmeliyetçi gibi tutumları bu bozukluğun oluşmasında büyük rol oynar.

Ebeveynlerin tutumunun etkisiyle çocuklukta ortaya çıkmasının yanı sıra, daha ileriki yaşlarda, ergenlikte veya yetişkinlikte de travmatik yaşantılarla ortaya çıkabilir. Örneğin taciz,tecavüz travmasına maruz kalmış bir kişi, günde 3 kere yıkanma veya sık sık el yıkama gibi takıntılı davranışlara yönelebilir.

Obsesyon: Zihinde sürekli dönen ve tekrarlayan düşüncedir.

Kompulsiyon: Tekrarlı ve kişiyi zorlayan davranıştır.

 Obsesyon ve Kompulsiyon Çeşitleri Nelerdir

  1. Bulaşma Obsesyonu , Temizlik Kompulsiyonu
  2. Kuşku obsesyonu ve kontrol kompulsiyonu
  3. İstemeden başkalarına kötü etkileyecek derecede saldırgan hareketlerde bulunmak
  4. Cinsel içerikli obsesyonlar
  5. Sayma kompulsiyonlar
  6. Biriktirme / saklama kompulsiyonları
  7. Simetri-düzen obsesyon ve kompulsiyonları
  8. Uğurlu uğursuz sayılar, batıl inançlar vb.

Yapılan araştırmalara göre obsesyonlar arasından en sık tür : bulaşma obsesyonudur. Bu obsesyonu dengelemek için kişi yıkama ve bulaş kaynağından kaçınma kompulsiyonlarını tercih etmeye başlar. Bulaşma obsesyonu ve yıkama kompulsiyonuna sahip kişiler öncelikle  psikiyatriye başvurmak yerine ellerde çatlama, deride soyulma yakınmaları ile dermatolojiye  başvuruda bulunabilir.

Obsesif Temizlik Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Obsesif Temizlik Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Halk arasında “temizlik hastalığı” olarak bilinen aslında psikolojideki karşılığı obsesif kompulsif bozukluk olan bu bozukluk kişilerde farklı farklı şekillerde varlık gösterebilir. Bu farklı belirtiler şunlar olabilir:

  • Uzun süre banyodan çıkamama
  • Elleri sık ve/veya uzun süre yıkama
  • Kişisel eşyaların kullanımı konusunda temizlikte hassasiyet
  • Gün içerisinde sıkça kıyafet değiştirme
  • Ev içindeki eşyaları sıkça temizleme, silkme, süpürme vb.
  • Yapılan temizlik eylemlerinde bazı tekrar sayıları veya yapılma süresinin belirlenmesi. O sıklığa veya süreye uyulmadığında huzursuzluk hissi
  • Fazla miktarda sabun, deterjan, ıslak mendil, peçete kullanma
  • Yıkanılan bulaşıkların temizliği konusunda aşırı hassas olma
  • Kıyafetleri sıkça çamaşır makinesinde yıkama
  • Eve yeni alınan ürünleri yıkama konusundaki hassasiyet
  • Yapılan temizlik eyleminden emin olamama ve tekrarlama
  • Uzun saatler süren temizlik
  • Eve misafir almak istememe veya misafirliğe gitmek istememe
  • İnsanlarla bedensel temasta bulunmama
  • Sık temizlik eylemlerinden kaynaklanan kişinin bedeninde meydana gelen birtakım rahatsızlıklar: elde soyulma, egzama, kaşıntı, döküntü vb.

Dışarıdan bakıldığında bu titizlik sağlıklı ve olması gerekilen bir durummuş gibi gözükse de bu bozuklukta kişinin hayatının bazı alanları olumsuz etkilenir.

Örneğin kişinin takıntılı olarak sürdürdüğü temizlik eylemleri onun bir yere geç kalmasına sebep olabilir, arkadaşları ile sosyal ilişkilerini zorlaştırabilir, gideceği yerlerde konforu sağlayamadığından dolayı huzurlu hissetmeyebilir.

 

Temizlik Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir? Nasıl Yenilir?

Temizlik Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir? Nasıl Yenilir?

Bu bozuklukta kişinin hem kendi hayatı hem de yakın çevresi doğrudan etkilenir. Bu durumda kişinin yaşadığı sorunların üstesinden tek başına gelmesi oldukça zordur. Kişinin hem kendi hayatını hem de yakın çevresini etkileyen bu bozuklukta iyileşmenin sağlanması noktasında psikolojik danışma desteği büyük önem taşır.

Bazı durumlarda beyindeki biyolojik birtakım bozulmaları veya hormonları düzenlemek için psikolojik danışma desteğine ek olarak ilaç desteği gerekebilir.

Yalnızca ilaç desteği ile tedavinin sağlanması neredeyse imkansızdır. Çünkü bu bozuklukta kişiyi bu takıntılı düşünce ve davranışlara iten etkenlerin fark edilmesi ve fark edilenlerin üzerinde çalışılıp farklı teknikler uygulanarak profesyonelce bir takip süreci gereklidir.  

Psikolojik danışma ile kişinin bu tekrarlayıcı temizlik düşünce veya eylemlerine onu iten etkenlerin ve  bugüne kadar gelen sürecin fark edilme süreci kolaylaşır. Devamında kişiye özel bir danışma hizmeti sunularak psikolojik danışman ile birlikte bir çözüm sürecine girilir. Bu noktada ben de bu konuyla ilgili olarak danışma hizmeti vermekteyim. Süreçle ilgili bilgi almak ve ücretsiz tanışma seansından yararlanmak isterseniz profilime giderek ücretsiz ön görüşme randevusu oluşturabilirsiniz.

Sevgilerle,

Yazı içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Yazıyı Paylaş

Psikolojik Desteğe Mi İhtiyacın Var?

Ücretsiz Ön Görüşme Yap
jetklinik whatsapp